Asymetria praw i obowiązków w umowie franczyzy

06 kw. 2021

artykuł eksperta

Wszelkie stosunki umowne opierają się na zasadzie swobody kontraktowania i równości stron. Oczywiście w praktyce każda ze stron ma inną motywację zawarcia umowy i różną gotowość do ustępstw w fazie negocjacji. W praktyce zasada równości stron nie oznacza więc idealnej symetrii w zakresie uregulowania praw i obowiązków pomiędzy kontraktującymi. Jednakże w niektórych przypadkach asymetria umowy bywa tak dalece rażąca, iż stawia pod znakiem zapytania perspektywę partnerskich relacji pomiędzy kontrahentami. franczyzy

Franczyzodawca jako organizator sieci z natury rzeczy we własnym zakresie przygotowuje odpowiednie schematy działania i umowy regulujące współpracę pomiędzy uczestnikami sieci, a także innymi kooperantami (dostawcami towarów i usług). Nie dziwi więc uprzywilejowana pozycja franczyzodawcy w tego rodzaju umowach.

Umowa franczyzy wywołuje jednak liczne kontrowersje i w ostatnim czasie stała się przedmiotem szerszej dyskusji na temat potrzeby wprowadzenia regulacji ustawowej. Jedną z przyczyn wspomnianych kontrowersji są spotykane dość często w praktyce skrajnie asymetryczne uregulowania wzajemnych praw i obowiązków franczyzodawcy i franczyzobiorcy.

Uogólnienia bywają czasem mylące, jednakże analiza wielu kontraktów franczyzowych potwierdza tego rodzaju zastrzeżenia. W wielu umowach nie zadbano nawet o pozory zachowania równości stron. W jednym z ostatnio analizowanych przez naszą kancelarię przypadków umowa franczyzy zawierała wprawdzie wyodrębnioną typograficznie część zatytułowaną „Prawa i obowiązki stron”, jednakże zawarte tam postanowienia dotyczyły wyłącznie uprawnień franczyzodawcy i skorelowanych z nimi obowiązków franczyzobiorcy. Umowa była pod tym względem tak skrajnie asymetryczna, że pojawiły się nawet wątpliwości co do kompletności tego dokumentu. Wydawało się bowiem, jakby w umowie brakowało jednej strony regulującej odwrotne relacje, tzn. obowiązki franczyzodawcy względem franczyzobiorcy.

Wzór umowy franczyzy przygotowany przez organizatora sieci zazwyczaj nie przewiduje możliwości indywidualnych negocjacji. Nie oznacza to jednak, iż należy całkowicie rezygnować z próby nawiązania tego rodzaju partnerskich relacji w drodze negocjacji finalnych warunków umowy. Natomiast w razie braku możliwości negocjacji kontraktu należy wnikliwie przeanalizować proponowane warunki, najlepiej korzystając z pomocy fachowego doradcy. Jak dowodzi bowiem praktyka, cele biznesowe często przysłaniają franczyzobiorcy rzeczywisty obraz sytuacji i ocenę ryzyka takiego przedsięwzięcia pod kątem prawnym.

Tagi:

Przeczytaj także

Opublikowane przez: Daria Kania-Baran
facebook